Çocuğumun Hayali Arkadaşları Var Korkmalı Mıyım?

Çocukların sosyal anlamda en geliştikleri çağlardan biri olan 4–7 yaş arasında bazen kendi kendilerine bazen de bir oyuncağı arkadaş yerine koyarak oynadıklarını görürüz. Bu durum ebeveynlerini korkutabilse de aslında çocukların deneyimlemiş olduğu hayali arkadaşlar gelişimlerini destekleyici nitelikte ve son derece normaldir.
Peki nedir bu hayali arkadaşlar, türleri nelerdir ve cinsiyet arası farklar var mıdır?
Hayali arkadaşlar nedir?
Hayali arkadaş en genel haliyle çocuğun gerçek olmayanla ilişkisidir. Hayali arkadaşlar somut bir oyuncak üzerinden gerçekleşebilirken aynı zamanda nesneden ayrı olarak çocukların hayal gücüne kalmış bir şekilde de var olabilir. Çocuklarda hayali arkadaşların en çok 4–7 yaş arasındaki çocuklarda görülüp 7 yaşından sonra gittikçe silikleştiği fark edilir. Hayali arkadaşlarla oynama sıklığı her çocuk için farklı olabilir. Sosyal ihtiyaç sebebiyle oluşan hayali arkadaşlar sayesinde çocuk dış dünyaya daha kolay uyum sağlayabilecektir.
Hayali arkadaşların türleri nelerdir?
Genel olarak iki farklı tür hayali arkadaş olduğunu söyleyebiliriz. Biri çocuğun kendisinden fiziksel ve sosyal anlamda daha yeterli bir hayali arkadaş oluşturmasıyken bir diğeri çocuğun kendisinden benzer alanlarda daha az yeterli bir arkadaş oluşturmasıdır. Bunun sebeplerini psikodinamik açıdan incelediğimizde iki şekilde de çocukların rol değişimi ile karşısındakileri anlama yoluna girdiğini görürüz. Kendinden daha yeterli bulduğu bir hayali arkadaşı olan çocuk kendisini ona benzetip örnek alırken kendisinden daha az yeterli bulduğu hayali arkadaşı olan çocuk kendini onun ebeveyni ya da öğretmeni gibi hissedebilir.
İki türde de çocuk yakın ilişkileri deneyimlemiş olur.
Kız ve erkek çocuklarında görülen farklılıklar nelerdir?
Aratırmalar kız ve erkek çocuklarında görülen hayali arkadaş sıklığı arasında belirgin bir fark olmadığını ortaya koymaktadır.
Erkek çocukların kendilerinden fiziksel ve sosyal anlamda daha yeterli bulduğu hayali arkadaşlar oluşturduğu gözlemlenmiştir. Buna karşılık kız çocukları aynı alanlarda kendilerinden daha az yeterli gördüğü hayali arkadaşlar oluşturma eğilimindedir.
Çocuklar iki türde de dünyayı sosyal bakımdan keşfetme fırsatı kazanır.
Peki bu durumdan korkmalı mıyız?
Çocukların gelişimi için oldukça normal olan bu durumu onu kırmadan anlamaya çalışmalı ve sosyal olarak zorlandığı konularda destek olmalıyız. Çocukların hayali arkadaşa sahip olmalarından korkup onların farklı olduklarını sürekli bir şekilde vurgulamak kötü bir etki yapıp çocukların sosyalleşmesini zorlaştırabilir.
Kaynakça
Akpakır, Z. (2021). Imaginary Companionships in Childhood and Their Impacts on Child Development. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 13(4), 820–830.
Harter, S., & Chao, C. (1992). The Role of Competence in Children’s Creation of Imaginary Friends. Merrill-Palmer Quarterly, 38(3), 350–363. http://www.jstor.org/stable/23087260